Νομοθετώντας για μια τεχνολογική επανάσταση: Μια πρόκληση για την ΕΕ!

του Δημήτρη ΤΣΙΓΚΟΥ*

Ο όρος "distributed dynamic web service composition" πιθανότατα να μην είναι ιδιαίτερα κατανοητός στους περισσότερους από εμάς, δεν παύει όμως να αποτελεί την επιστημονική περιγραφή μιας επερχόμενης επανάστασης στην πληροφορική που θα αλλάξει την καθημερινότητά μας περισσότερο από οτιδήποτε άλλο.

Η "νοημοσύνη" των υπολογιστών δεν θα είναι πια περιχαρακωμένη στον Η/Υ, το tablet ή το smartphone μας αλλά θα βρίσκεται κυριολεκτικά παντού και οποιαδήποτε στιγμή θα μπορεί να κάνει τη ζωή μας ευκολότερη, επιτρέποντάς μας να επικεντρώνουμε την προσοχή μας στα θέματα που μόνο ο ανθρώπινος νους μπορεί να κάνει τη διαφορά.

Το τριετές ερευνητικό έργο CHOReOS (www.choreos.eu) που πρόσφατα ολοκληρώθηκε με την υποστήριξη της ΕΕ συνεισέφερε σημαντικά στην περεταίρω ανάπτυξη των τεχνολογιών αυτών, φέρνοντας τες ένα βήμα πιο κοντά στην εμπορική τους αξιοποίηση. Αξίζει να σημειωθεί πως στο CHOReOS, τη διαχείριση του οποίου είχε ο Γαλλικός όμιλος THALES και την επιστημονική ευθύνη ο επίσης Γαλλικός ερευνητικός οργανισμός INRIA, υπήρχε σημαντική ελληνική παρουσία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και τις επιχειρήσεις MLS και Virtual Trip.

Η πρακτική εφαρμογή του "distributed dynamic web service composition" όπως αναφέρθηκε θα φέρει επαναστατικές αλλαγές τόσο στη βιομηχανία της πληροφορικής όσο, κυρίως, στην καθημερινότητα όλων μας. Για να μπορέσει όμως να γίνει πραγματικότητα η επανάσταση αυτή υπάρχει ανάγκη νομοθετικής μέριμνας, μιας ρύθμισης που θα δημιουργήσει το κατάλληλο έδαφος για τη νέα αυτήν πραγματικότητα.

Εδώ και αιώνες υπάρχουν νομοθετικές ρυθμίσεις που υποχρεώνουν επιχειρήσεις για δημοσιότητα συγκεκριμένων πληροφοριών σχετικές με τις υπηρεσίες που παρέχουν. Επί παραδείγματι θα έχουμε δει στα χωριά μας ότι στα καφενεία υπήρχε στον τοίχο ανηρτημένος τιμοκατάλογος με ότι προσέφεραν οι μικρές αυτές επιχειρήσεις ενώ ομοίως όλα τα εστιατόρια μας δίνουν τιμοκατάλογο μόλις καθίσουμε σε κάποιο τραπέζι τους. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις μέχρι πρόσφατα δημοσίευαν υποχρεωτικά σε εφημερίδα τους ισολογισμούς τους, ενώ ακόμα και σήμερα σύνδεσμοι και σωματεία ανακοινώνουν υποχρεωτικά σε εφημερίδα τις γενικές τους συνελεύσεις. Επίσης, αν και ο συγγραφέας το αποφεύγει επιμελών, όσοι συνάνθρωποί μας αποφασίζουν να ενωθούν με τα δεσμά του γάμου, υποχρεούνται σε δημόσια ανακοίνωση του γεγονότος σε εφημερίδα.

Η ίδια υποχρέωση, με ακριβώς την ίδια φιλοσοφία, επεκτάθηκε στην εποχή του διαδικτύου. Για παράδειγμα οι εισηγμένες στο χρηματιστήριο επιχειρήσεις υποχρεούνται να έχουν στην ιστοσελίδα τους πληροφορίες για την τιμή της μετοχής τους και παρόμοιες υποχρεώσεις δημοσιότητας πληροφοριών υπάρχει για πλήθος πληροφοριών σε μεγάλη ποικιλία επιχειρήσεων και οργανισμών. Έχει γίνει ήδη λοιπόν ένα βήμα όσον αφορά τη δημοσίευση πληροφοριών στο διαδίκτυο.

Το βήμα όμως αυτό μέχρι σήμερα έχει γίνει μισό και είναι ανεπαρκές. Παράλληλα είναι υποχρέωση του νομοθέτη να το ολοκληρώσει για να δημιουργήσει όπως είπαμε τις κατάλληλες συνθήκες για την επανάσταση του "distributed dynamic web service composition". Ποιο είναι το πρόβλημα; Είναι απλό: Η υποχρέωση δημοσίευσης πληροφοριών στο διαδίκτυο αφορά την ανάγνωσή τους από χρήστες και μόνο αυτό. Αυτό που θα έπρεπε να γίνεται επιπλέον είναι η δημοσίευση των πληροφοριών να γίνεται έτσι ώστε να μπορεί να "διαβαστεί" από άλλα προγράμματα (που χρησιμοποιούν οι χρήστες, π.χ. στο κινητό τους) αλλά και πέραν της ανάγνωσης να υπάρχει η δυνατότητα αλληλεπίδρασης, όπως ερωτήσεων και συναλλαγών.

Με πολύ απλά λόγια, όταν περπατώ από την Ομόνοια προς το Σύνταγμα το κινητό μου τηλέφωνο (οι εφαρμογές που εκείνο φιλοξενεί, για την ακρίβεια) θα πρέπει να γνωρίζουν ποια είναι τα κοντινά μαγαζιά που έχουν cappuccino freddo σε τιμή μικρότερη των 2 ευρώ ή που είναι η πλησιέστερη επιχείρηση που έχει κάποιο job opening για προγραμματιστές που γνωρίζουν Java αλλά και σε πόση ώρα θα περάσει το επόμενο μετρό από τον σταθμό πανεπιστήμιο με κατεύθυνση το Ελληνικό. Ιδανικά, εκτός από το να έχω πρόσβαση από το κινητό μου σε όλες αυτές τις πληροφορίες θα πρέπει, όπως είπαμε παραπάνω, να μπορώ να κάνω και συναλλαγές, π.χ. να πάρω το ηλεκτρονικό μου εισιτήριο ή να υποβάλλω το βιογραφικό μου για το job opening.

Το ιδιαίτερα ενδιαφέρον στο παραπάνω σενάριο είναι ότι πολύ σύντομα θα αντιληφθούμε πως δεν χρειάζεται να μείνουμε στο smartphone αλλά οι «υπολογιστές» που χρησιμοποιούμε για τέτοιου είδους αλληλεπιδράσεις θα μπορούν να είναι στο αυτοκίνητο, στο ρολόι ή ακόμα και στα ρούχα μας. Μόλις αρχίζει να εφαρμόζεται η παραπάνω πρακτική, η ζωή μας ποτέ ξανά δεν θα είναι η ίδια και, παρά τα θρυλούμενα, θα είναι πολύ, πολύ καλύτερη. Θα πάψουμε να ανησυχούμε για τα τετριμμένα και θα μπορέσουμε να αφιερώσουμε τον ούτως ή άλλως λίγο χρόνο μας σε εκείνα που πραγματικά έχουν σημασία.

Είναι μεγάλη η ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ένωση να βρεθεί στην παγκόσμια πρωτοπορία, αφήνοντας πίσω ΗΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία και τους άλλους παίχτες της διεθνούς αγοράς, νομοθετώντας για το "distributed dynamic web service composition". Τεχνικά, τα πράγματα είναι πολύ απλά. Δεν χρειάζεται παρά να συμφωνηθεί το πρωτόκολλο βάσει του οποίου θα δημοσιεύονται οι πληροφορίες ώστε να είναι κατανοητές από προγράμματα τρίτων κατασκευαστών καθώς και να καθοριστεί πως θα γίνονται οι συναλλαγές και πως θα υπάρξει ένας κοινός "κατάλογος" όλων αυτών των υπηρεσιών. Υπάρχουν ήδη πολλές σχετικές προτάσεις τόσο από το CHOReOS όσο και από άλλα ερευνητικά consortia. Ας επιλεγεί μια και να νομοθετηθεί για όλη την ΕΕ. Είναι απολύτως βέβαιο πως τόσο η βιομηχανία όσο και οι χρήστες θα ανταποκριθούν θετικά και οι – θετικές! – εξελίξεις θα είναι ραγδαίες!

* ο Δημήτρης Τσίγκος είναι ιδρυτής της Virtual Trip, πρόεδρος του YES και του HSA.