στον Δημήτριο ΠΟΓΚΑ
Την Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου διοργανώνεται η ημέρα παρουσιάσεων για ελληνικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας από το πρόγραμμα επιχειρηματικής “επιτάχυνσης” Startupbootcamp HighTechXL στο Ελληνικό Κέντρο Καινοτομίας της Microsoft στην Αθήνα, σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Νεοφυών Επιχειρήσεων και την επικοινωνιακή υποστήριξη του EMEAgr.
Εν όψει της σημαντικής αυτής εκδήλωσης για το ελληνικό “οικοσύστημα” του τεχνολογικού επιχειρείν, το EMEAgr μίλησε με τον Guus Frericks, συνιδρυτή και γενικό διευθυντή του προγράμματος, ο οποίος εξηγεί το ιστορικό πίσω από τη δημιουργία του νέου αυτού προγράμματος και τον τρόπο με τον οποίο η συνεργασία τεσσάρων κορυφαίων “παικτών” στους τομείς της τεχνολογίας και της επιχειρηματικότητας στην Ευρώπη, φιλοδοξεί να δημιουργήσει τον μεγαλύτερο high-tech accelerator στον κόσμο.
Ο Guus Frericks παρουσιάζει επίσης τα χαρακτηριστικά του startup “οικοσυστήματος” υψηλής τεχνολογίας του Αϊντχόφεν (και της Ολλανδίας εν γένει), ενώ δηλώνει ευχαριστημένος από την εκδήλωση ενδιαφέροντος από ελληνικές εταιρείες για την ημέρα παρουσιάσεων στην Αθήνα.
EMEAgr: Κύριε Frericks, μπορείτε να μας εξηγήσετε ποια είναι τα μοναδικά χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήματα του Startupbootcamp HighTechXL σε σχέση με άλλους επιχειρηματικούς accelerators;
Guus Frericks: Εκεί έξω υπάρχουν πάνω από 200 accelerators, ωστόσο στον δικό μας τομέα, της υψηλής τεχνολογίας, οι νέες εταιρείες που κτίζουν το hardware του αύριο χρειάζονται μια διαφορετική αντιμετώπιση στην ανάπτυξη της επιχειρηματικής τους δράσης. Έχοντας διαχειριστεί μονάδες καινοτομίες στον εταιρικό κόσμο, στη Philips και στην NXP, ξέρω ότι οι engineers έχουν την τάση να είναι τελειομανείς. Εργάζονται για πολλές ώρες “παίζοντας” με το πρωτότυπο τους, χωρίς να το δείχνουν σε κανέναν. Και όταν τελικά το δείχνουν σε έναν σημαντικό πελάτη, ανακαλύπτουν ότι δεν τους αρέσει. Δεν περνάει από το μυαλό τους το κτίσιμο μιας επιχείρησης με προοπτικές κλιμάκωσης, και ειδικότερα μιας διεθνούς επιχείρησης.
Συχνά ζητείται από τον ιδρυτή να αναπτύξει πρόσθετα χαρακτηριστικά, κάτι που σημαίνει ότι θα πρέπει να επιστρέψει στον πίνακα για έναν κοστοβόρο επανασχεδιασμό. Στον “κόσμο” των apps αυτό θα σήμαινε απλώς μια αλλαγή λίγων γραμμών κώδικα, αλλά στην υψηλή τεχνολογία θα μπορούσε να σημαίνει μισό εκατομμύριο ευρώ για να ξανασκεφτείς τον σχεδιασμό ενός τσιπ ή ενός αισθητήρα. Μέχρι να τελειώσεις ο ανταγωνιστής σου θα έχει κατακτήσει την αγορά. Οι νέες εταιρείες στην Ελλάδα ή στην Ολλανδία δεν έχουν τόσα χρήματα για ξόδεμα.
Ο συνεταίρος μου, Eric van δεν Eijnden (διευθύνων σύμβουλος του Dutch Expansion Capital), και εγώ βοηθάμε εδώ και αρκετά χρόνια μερικές από τις πιο καινοτόμες τεχνολογικές startups στην Ευρώπη. Μία από αυτές, η “Tidalys“, “διασπά” την αγορά κυματικής ενέργειας με μία “φρέσκια” προσέγγιση στο σχεδιασμό και την εφαρμογή της τουρμπίνας. Η έδρα τους βρίσκεται στο Caen, στην Νορμανδία της Γαλλίας, μία πόλη με τις ισχυρότερες παλίρροιες σε όλο τον κόσμο.
Το ταξίδι της επιστροφής προς την Ολλανδία διαρκεί περίπου 6 ώρες. Αυτό έδωσε και στους δύο μας άπλετο χρόνο για να σκεφτούμε και να συζητήσουμε. Ως επιχειρηματίες ξέρουμε ότι πρέπει να κλιμακώσουμε αυτή την ιδέα για να ανταπεξέλθουμε με τη λογαριθμική αύξηση της καινοτομίας. Αντί να κτίζουμε επιχειρηματικές και marketing στρατηγικές για μία μονο εταιρεία κάθε φορά, χρειαζόμασταν να βρούμε έναν τρόπο να το κάνουμε για δέκα εταιρείες κάθε φορά.
Έχοντας κτίσει το πλαίσιο της ιδέας, προσεγγίσαμε αμέσως συνεργάτες για να την θέσουμε σε δοκιμή. Με έκπληξη και ενθουσιασμό είδαμε ότι στη λογιστική μας εταιρεία, την Ernst & Young, όχι μόνο άρεσε η ιδέα, αλλα πολύ γρήγορα συμμετείχε ως κύριος συνεργάτης. Ο Patrick Gabriëls, ο οποίος ηγείται μίας ομάδας καινοτομίας στο Αϊντχόφεν για την ΕΥ φέρνει τις γνώσεις του στα φορολογικά, τα νομικά και τα ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Η δική μας εταιρεία, το Dutch Expansion Capital, έχει αποδεδειγμένη διεθνή εμπειρία στην ανάπτυξη στρατηγικών εισόδου στην αγορά για νέες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας. “Παίξαμε” με την ιδέα να κτίσουμε ένα δικό μας “εργοστάσιο startups”, μέχρι που συνειδητοποιήσαμε ότι παγκόσμια ονόματα όπως το TechStars και το Startupbootcamp, είχαν ήδη την εμπειρία λειτουργίας ενός προγράμματος όπως αυτό που είχαμε στο μυαλό μας. “Ψαχτήκαμε”, ήμασταν μέντορες σε μερικά προγράμματα, παρακολουθήσαμε Demo Days στο Amsterntam, το Βερολίνο και το Δουβλίνο και σχηματίσαμε μια συνεργασία με το Startupbootcamp. Είμαστε η έβδομη πόλη στην οποία λειτουργεί το Startupbootcamp, μετά από τα επιτυχημένα προγράμματα που “τρέχουν” στο Άμστερνταμ, το Βερολίνο, το Δουβλίνο, την Κοπεγχάγη, την Χάιφα και το Λονδίνο.
EMEAgr: Γιατί επιλέξατε το Αϊντχόφεν; Δεν είναι αναγκαίο να λειτουργείς σε μια πρωτεύουσα για να μπορείς να προσελκύσεις μεγάλους επενδυτες και τις καλύτερες ομάδες;
G. Frericks: Η τοποθεσία είναι πολύ σημαντική, ωστόσο δεν αφορά στα κτήρια. Αφορά στην πρόσβαση σε ένα “ζωντανό” οικοσύστημα επενδυτών, πελατών, επιχειρηματιών και ερευνητών. Και ενώ το Άμστερνταμ είναι το κέντρο των ολλανδικών applications, το Αϊντχόφεν είναι η “καρδιά” της υψηλής τεχνολογίας. Και τα καλύτερα “μυαλά” του χώρου έχουν συγκεντρώσει τις συνεργατικές ερευνητικές τους ικανότητες σε έναν χώρο που ονομάζεται High-Tech Campus.
Βρίσκεται στο πρώην ερευνητικό κέντρο της Philips, NatLab.
Ενώ, όμως, οι εφευρέτες και οι μηχανικοί δημιουργούσαν τις εφευρέσεις τους για όλους εμάς πίσω από κλειστούς, καλά φυλασσόμενους “φράκτες”, η Philips άλλαξε εντελώς το 2003, όντας μια από τις πρώτες εταιρείες που ανέδειξε την προσέγγιση της ανοικτής καινοτομίας, μοιράζοντας πληροφορίες και εγκαταστάσεις με άλλες τεχνολογικές εταιρείες. Οι μεγάλες εταιρείες καινοτομούν πολύ γρηγορότερα όταν συνεργάζονται με νέες, “διασπαστικές” ομάδες. Και παρότι οι spin-off εταιρείες της Philips, όπως οι NXP και ASML, βρίσκονταν ήδη στο χώρο, η πώληση ολόκληρου του campus σε ένα κοντσόρτσιουμ ιδιωτών επενδυτών το 2012 σημαίνει ότι τώρα και η ίδια η Philips είναι ενοικιάστρια στο χώρο μαζί με άλλες 120 εταιρείες που εργάζονται πάνω σε τεχνολογίες του αύριο.
Το High-Tech Campus του Αϊντχόφεν είναι ο τέταρτος συνεργάτης μας, παρέχοντας μας γραφεία στην “καρδιά” των εξελίξεων. Οι δέκα νικήτριες ομάδες θα έχουν εγκαταστάσεις στο “the Strip“, το μέρος που συγκεντρώνονται όλες οι εκδηλώσεις και οι δραστηριότητες. Είναι πραγματικά μια “ονειρεμένη” τοποθεσία και δεν χρειάζεται να πιστέψετε εμάς για του λόγου το αληθές. Τον Ιούλιο, το περιοδικό Forbes ονόμασε το Αϊντχόφεν ως την πιο εφευρετική πόλη στον πλανήτη, πολύ μακρυά από τις υπόλοιπες. Και μάλιστα είμαστε στο πιο ευφυές τετραγωνικό χιλιόμετρο αυτής της πόλης, στο High-Tech Campus, όπου, κατά μέσο όρο, κατατίθεται μια νέα πατέντα κάθε 20 λεπτά.
EMEAgr: Σε λίγες ημέρες θα διοργανώσετε μία ημέρα παρουσιάσεων για ελληνικές startups υψηλής τεχνολογίας. Τι σας ώθησε στο να επιλέξετε την Ελλάδα ως μία από τις χώρες που θα φιλοξενήσουν μία τέτοια ημέρα;
G. Frericks: Αναμένουμε πάνω από το 70% των ομάδων που θα προσελκύσουμε να προέρχεται εκτός Ολλανδίας. Το ίδιο το High-Tech Campus παρουσιάζεται ως το πιο ευφυές τετραγωνικό χιλιόμετρο στον κόσμο. Έχουμε θέσει, λοιπόν, ως στόχο να κτίσουμε τον καλύτερο “επιταχυντή” εταιρειών υψηλής τεχνολογίας στον κόσμο και για να το επιτύχουμε αυτό χρειάζεται να βορύμε τις πιο έξυπνες και τις πιο καλές ομάδες, ανεξαρτήτως από πού προέρχονται. Και όπως δείχνουν και οι ανοιχτές διαδικτυακές ημέρες παρουσιάσεων που διοργανώνουμε, αυτή ήταν η καλύτερη προσέγγιση. Προσωπικά, έχω εντυπωσιασθεί από τις ομάδες που έχουμε δει από την Νότια και την Ανατολική Ευρώπη.
Οι συνάδελφοί μας στο Startupbootcamp του Άμστερνταμ προσφάτως επέλεξαν μία ομάδα λογισμικού, την Kinems, μέσα από εκατοντάδες αιτήσεις και ο συνάδελφός μου στο DEC Νίκος Καλλιαγκόπουλος γνωρίζει την ελληνική “σκηνή” υψηλής τεχνολογίας. Ήδη είχαμε μία πολύ καλή αντίδραση στο αρχικό κάλεσμα για παρουσιάσεων ομάδων και θα βρισκόμαστε στην Αθήνα στις 12 Σεπτεμβρίου για να γνωρίσουμε πιθανούς υποψήφιους. Τέτοιου είδους δικτυώσεις πρέπει να τις κτίζει πρόσωπο με πρόσωπο, δεν μπορείς να το κάνεις απλώς μέσω Skype.
Και είμαι πολύ ευχαριστημένος που είχαμε τη δυνατότητα να συνεργασθούμε με τοπικούς οργανισμούς στην Ελλάδα, όπως είναι και το EMEAgr. Χρειάζεται ομαδική δουλειά σε διεθνές επίπεδο για να βρεις εξαιρετικές ομάδες και είμαστε σίγουροι ότι υπάρχει αρκετό ανεκμετάλλευτο ταλέντο στην Ελλάδα. Πιστεύουμε ότι αξίζει να φέρουμε διεθνείς μέντορες από άλλα σημεία της ηπείρου για να βοηθήσουμε να ανακαλυφθεί αυτό το ταλέντο.
EMEAgr: Τι πρέπει να έχει μία ομάδα για να είναι κατάλληλη για το Startupbootcamp HighTechXL;
G. Frericks: Ψάχνουμε για επαναστατικές καινοτομίες. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να έχουν κάποιο στοιχείο που να αλλάζει το “παιχνίδι”, που να έχει τη δυνατότητα να “διασπάσει” ολόκληρο τον τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται. Αν αυτή η “διάσπαση” συμβαίνει σε μία αναπτυσσόμενη “τελική αγορά”, τότε ξέρουμε από προγενέστερη εμπειρία ότι αυτό ακριβώς είναι το είδος επιτυχημένων ομάδων που αναζητούμε.
Έχουμε μίας ευρείας έκτασης εξειδίκευση στον “πυρήνα” της ομάδας μας, ιδίως στον τομέα της επιχειρηματικότητας και της χρηματοδότησης, αλλά δεν τα κάνουμε όλα μόνοι μας. Θα επιλέξουμε την τελική εκατοντάσα με τη βοήθεια των μεντόρων μας που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα.
Και για την τελική εικόσαδα, κάνουμε κάτι μοναδικό: Συνεργαζόμαστε με την InContext.nl, μία πολύ γνωστή συμβουλευτική στον τομέα του ανθρώπινου δυναμικού, η οποία θα αξιολογήσει κάθε μέλος μίας ομάδας, εξετάζοντας διάφορες πτυχές της προσωπικότητάς τους. Αυτό θα μας βοηθήσει να διακρίνουμε πώς θα εργασθούν οι ιδρυτές υπό την έντονη πίεση που απαιτεί το πρόγραμμά μας. Αυτό θα είναι πολύ χρήσιμο για κάθε ομάδα που θα φθάσει στους τελικούς, είτε είναι μέσα στη δεκάδα είτε όχι, γιατί είναι αναφορά θα δείχνει ακριβώς ποια τα δυνατά σημεία και ποιες είναι οι αδυναμίες κάθε ομάδας. Και όταν τα ξέρεις αυτά τα στοιχεία μπορείς να αναλάβεις δράση. Μπορεί να φαίνεται παραξένο να φέρνουμε ψυχολόγους στο High-Tech Campus, αλλά ξέρουμε ότι δουλεύει γιατί έχουμε περάσει από την ίδια δοκιμασία και την ομάδα τουStartupbootcamp HighTechXL.
EMEAgr: Σε ποια κατάσταση βρίσκεται το ευρωπαϊκό “οικοσύστημα” υψηλής τεχνολογίας αυτή την στιγμή και ποια είναι η θέση πόλεων όπως Αϊντχόφεν στον παγκόσμιο “χάρτη” υψηλής τεχνολογίας;
G. Frericks: Για το ευρύ κοινό, η Silicon Valley είναι η “μήτρα” των social media και των μηχανών αναζήτησης.
Πολλές εταιρείες σε αυτό το μέρος της Ολλανδίας είναι πολύ γνωστές ως κατασκευαστές εξαρτημάτων για εταιρείες όπως οι Apple, Samsung και Motorola. Η ταχύτητα σύνδεσης των συσκευών τους εξαρτάται από τον υψηλής ακρίβειας εξοπλισμό που αναπτύσσει η ASML στην Ολλανδία. Εν ολίγοις, καθιστούν δυνατή την κατασκευή των τσιπς που βρίσκονται στο 90% των smartphones παγκοσμίως. Αλλά το ευρύ κοινό δεν γνωρίζει αυτή την πλευρά της ιστορίας, γιατί δεν είναι καταναλωτικά brands. Η Intel συχνά κολλάει αυτοκόλλητα στους υπολογιστές της που γράφουν “Intel Inside”. Πιστεύω ότι κάθε διασυνδεδεμένη συσκευή θα έπρεπε να φέρει το σλόγκαν “με τη δύναμη της ASML“.
Αλλά αυτό πιστεύω ότι θα αλλάξει. Αυτή η περιοχή στην νότια Ολλανδία γίνεται γνωστή για ριζοσπαστικές καινοτομίες, κινητήριες δυνάμεις του “Ίντερνετ των Πραγμάτων“: Αισθητήρες εγκεφάλου, ρομποτική, τεχνολογίες ζωής, εκτύπωση τριών διαστάσεων, καθαρή ενέργεια και νανοτεχνολογία είναι όλες τεχνολογίες που θα έχουν αντίκτυπο στις ζωές των ανθρώπων. Αυτές οι ιδέες, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες έρχονται ως αποτέλεσμα “διασπαστικού” τρόπου σκέψης και δράσης. Είναι ακριβώς το είδος του “οικοσυστήματος” που κτίζουμε με το πρόγραμμα του Startupbootcamp HighTechXL.
EMEAgr: Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι ομάδες μπορούν να παραμείνουν στην Ολλανδία;
G. Frericks: Η Ολλανδία είναι μία έξοχη αγορά για να δοκιμάσεις μία ιδέα. Προσφάτως, ο Elon Musk ανακοίνωσε ότι η νέα γενιά των αυτοκινήτων Tesla θα κατασκευάζονται στην πόλη που βρίσκεται δίπλα από εμάς, κάτι που δείχνει ότι και ξένοι αρχίζουν να συνειδητοποιούν τις προοπτικές αυτής της περιοχής. Επίσης, η Ολλανδία έχει αμοιβαίες φορολογικές συμφωνίες με πολλές χώρες, κάτι που καθιστά πολύ πιο εύκολο να ξεκινήσεις μία διεθνή εταιρεία στην Ολλανδία σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ, ακόμη και με τις ΗΠΑ ή το Χονγκ Κονγκ.
Στην Ευρώπη, τόσο στην Ολλανδία όσο και στην Ελλάδα, τείνουμε να είμαστε περισσότερο επιφυλακτικοί στο ρίσκο από ό,τι είναι στη Silicon Valley. Αυτό, πιστεύω, οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί VC’s και επενδυτικοί “άγγελοι” προέρχονται από τον χρηματοοικονομικό τομέα. Στην Καλιφόρνια, πολλοί από τους νέους VC’s έχουν “τρέξει” και οι ίδιοι τεχνολογικές εταιρείες. Ωστόσο, αυτή η ισορροπία αρχίζει να αλλάζει εδώ. Βλέπω όλο και περισσότερους μέντορες και επενδυτές με πολύ λεπτομερή γνώση και κατανόηση του τι χρειάζεται για να κτίσεις μία νέα spin-out εταιρεία υψηλής τεχνολογίας.
Στη Demo Day μας αναμένουμε περίπου 300 επενδυτές για να δουν τι έχουν παράξει οι 10 ομάδες μετά από 3 μήνες στην “πρέσα”. Υπολογίζουμε ότι το κοινό θα αντιπροσωπεύει 10 δισ. ευρώ σε κεφάλαια, τα οποία “διψούν” για καλές ιδέες και προϊόντα. Είμαι αισιόδοξος γιατί οι επενδυτές έρχονται οι ίδιοι για να μας ενημερώσουν για το τι ψάχνουν.
Καταλαβαίνουμε ότι τα χρήματα είναι σημαντικός παράγοντας στην “εξίσωση” και για αυτό πιστεύουμε ότι είναι η δουλειά μας στο Startupbootcamp HighTechXL να διασφαλίσουμε ότι υπάρχουν “δρόμοι” χρηματοδότησης, ανάμεσα σε μισό έως δύο εκατ. ευρώ για κάθε ομάδα, μέχρι την στιγμή που θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα την 1η Φεβρουαρίου 2014. Πόλεις όπως η Νέα Υόρκη και η Βοστόνη μας έχουν δείξει ότι είναι σημαντικό αυτό.
Όπως λέει και ένας συνάδελφός μας, ο ρόλος μας είναι “κυνηγοί κεφαλών υψηλής τεχνολογίας στον 21ο αιώνα“!
EMEAgr: Κλείνοντας, αν μία ελληνική startup υψηλής τεχνολογίας άκουσε μόλις για το πρόγραμμα, τι θα πρέπει να κάνει από εδώ και πέρα;
G. Frericks: Οι online αιτήσεις έκλεισαν στην Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου, αλλά θα συμβούλευα τις ελληνικές startups να δηλώσουν συμμετοχή για να παρουσιαστούν στην Αθήνα στις 12 Σεπτεμβρίου.
Παρακαλώ να προσέξουν ότι οι παρουσιάσεις θα γίνουν στα αγγλικά, γιατί και το πρόγραμμα στο Αϊντχόφεν θα πραγματοποιηθεί πλήρως στα αγγλικά.
Προσωπικά, ανυπομονώ για τις ημέρες που θα είμαστε στην Αθήνα!
