του Δημητρίου ΠΟΓΚΑ
Στην προτελευταία θέση των κεφαλαίων που συγκέντρωσαν τα ευρωπαϊκά ιδιωτικά επενδυτικά ταμεία το 2012 βρίσκεται ο ευρωπαϊκός Νότος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Private Equity και Venture Capital (EVCA).
Συγκεκριμένα, οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (δηλαδή Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία) συγκέντρωσαν 1,2 δισ. ευρώ το 2012 (600 εκατ. με βάση τη χώρα διαχείρισης των ταμείων και 600 εκατ. ευρώ με βάση τη χώρα προέλευσης των ταμείων), ξεπερνώντας μόνο τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, που με βάση τη χώρα διαχείρισης συγκέντρωσαν 500 εκατ. ευρώ.
Στην πρώτη θέση βρέθηκαν Μεγάλη Βρετανία και Ιρλανδία με 15,7 δισ. ευρώ (13,4 δισ. με βάση τη χώρα διαχείρισης και 2,3 δισ. με βάση τη χώρα προέλευσης), ακολουθούν Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο με 8,4 δισ. συνολικά (4,7 δισ. + 3,7 δισ.), Αυστρία, Γερμανία και Ελβετία με 4,3 δισ. ευρώ συνολικά (2,6 δισ. + 1,7 δισ.) και τελευταίες πάνω από τις χώρες του Νότου, οι χώρες της Σκανδιναβίας (Δανία, Φινλανδία, Νορβηγία και Σουηδία) με 3,5 δισ. συνολικά (1,6 δισ. + 1,9 δισ.).
Την “ένδεια” του Νότου σε σχέση με τα υπόλοιπες γεωγραφικές ζώνες της Ευρώπης σε ό,τι αφορά στη συγκέντρωση ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων αποτυπώνει και η προτελευταία θέση στον πίνακα κατάταξης των πηγών από όπου προήλθαν τα κεφάλαια που συγκέντρωσαν τα ευρωπαϊκά επενδυτικά ταμεία, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 2,9% των συνολικών κεφαλαίων και προσπερνώντας μόλις τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με ποσοστό 0,1%.
Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο αντιπροσώπευσαν συνολικά το 17,4%, σημειώνοντας σημαντική αύξηση από το 12% του 2011, ενώ στον αντίποδα Μεγάλη Βρετανία και Ιρλανδία αντιπροσώπευσαν το 10,8% έναντι του 17,2% του 2011. Οι σκανδιναβικές χώρες αντιπροσώπευσαν το 9,1% των πηγών για τα ευρωπαϊκά ταμεία, Αυστρία, Γερμανία και Ελβετία το 8%, ενώ οι λοιπές δυτικοευρωπαϊκές χώρες το 11,9%. Από τη Βόρειο Αμερική προήλθε το 25,2% των κεφαλαίων των ευρωπαϊκών ταμείων (έναντι 20% το 2011), από την Αυστραλία και την Ασία το 13,1% και από τον υπόλοιπο κόσμο το 1,5%.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό στοιχείο είναι ότι το 2012 οι startup επενδύσεις συνολικά, από ισπανικά ταμεία αντιπροσώπευσαν, σύμφωνα με τα στοιχεία της ίδιας της βιομηχανίας, το 0,14% του ΑΕΠ της χώρας, από πορτογαλικά το 0,137%, από ιταλικά το 0,07% του εθνικού ΑΕΠ, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η EVCA, τα ελληνικά ταμεία το 2012 δεν προχώρησαν σε καμία επένδυση. Την ίδια ώρα οι επενδύσεις του συνόλου των ευρωπαϊκών ταμείων αντιστοιχούν στο 0,264% του ΑΕΠ της Ευρώπης, ενώ στις τρεις πρώτες θέσεις βρίσκονται τα βρετανικά ταμεία με 0,834% του ΑΕΠ, τα επενδυτικά ταμεία του Λουξεμβούργου (0,558%) και τα σουηδικά (0,482%).
Ελαφρώς καλύτερα είναι τα στοιχεία για τις επενδύσεις που δέχθηκαν οι εταιρείες του Νότου, καθώς για την Ισπανία αντιπροσώπευσαν το 0,190% του ΑΕΠ της εθνικής οικονομίας, για την Πορτογαλία το 0,137%, για την Ιταλία το 0,086% και για την Ελλάδα το 0,018% του ΑΕΠ της χώρας (καταγράφονται από την EVCA επενδύσεις 35,557 εκατ. ευρώ σε δύο εταιρείες). Οι επενδύσεις που δέχθηκαν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις συνολικά αντιπροσωπεύουν το 0,260% του ΑΕΠ της Ευρώπης, ενώ στις τρεις πρώτες θέσεις, οι επενδύσεις σε σουηδικές εταιρείες αντιπροσώπευσαν το 0,602% του εθνικού ΑΕΠ, σε βρετανικές το 0,530% και σε βελγικές το 0,373% του εθνικού ΑΕΠ.
Σε ό,τι αφορά, πάντως, στις ελληνικές εταιρείες τουλάχιστον, και μιας και το 2012 πραγματοποιήθηκε αριθμός επενδύσεων σε VC, αλλά και private equity, επίπεδο σε ελληνικές εταιρείες, θα πρέπει να ληφθεί υπόψην ότι οι περισσότερες από τις ελληνικές startups (ιδίως στον τεχνολογικό τομέα) ιδρύονται με έδρα εκτός Ελλάδος (με Κύπρο, Μεγάλη Βρετανία, αλλά και ΗΠΑ να είναι κατά κύριο λόγο οι επιλογές), με αποτέλεσμα οι επενδύσεις αυτές να μην προσμετρώνται στα στοιχεία για την Ελλάδα.
